Yazı dizisinin başından beridir alışmaya önce kendi bilgisayarımıza kurarak, daha sonra da çeşitli özelliklerini keşfetmeye çalışarak tanımaya başladığımız WordPress’in artık istediğimiz blog yayın aracı olduğundan eminsek kendimize bir web sunucusu aramaya başlayabiliriz. Bunun için önce wordpress.org’dan bir WordPress kurulumunun nelere ihtiyaç duyduğuna bakıyoruz;

• PHP 4.2 (veya daha yüksek bir sürümü)
• MySQL 3.23.23 (veya daha yüksek bir sürümü)
• Apache için mod_rewrite modülü (opsiyonel)

Evet, her ne kadar bu kadar basit ihtiyaçları olan bir yazılım olsa da WordPress, bazen başka şeylere de ihtiyaç duyabiliyor. Örneğin; bir önceki yazıdan biliyoruz ki eğer başka bir platformdaki blogumuzu aktarmak istiyorsak WordPress’e, PHP CURL uzantısına da ihtiyacımız olacak ve bu kez söz konusu olan kendi bilgisayarımız üzerinde EasyPHP ile çalışan bir WordPress kurulumu olmayacağından üzerine sağ tıklayarak ihtiyacımız olan bu gibi uzantıları kendimiz aktifleştiremeyeceğiz :) Dolayısı ile de sunucumuza karar vermeden önce nelere ihtiyacımız olduğunu iyi bilmeli ve ona göre hareket etmeliyiz.

Özellikle fotoğraf galerisi eklentileri gibi bazı eklentiler özel PHP uzantılarına ihtiyaç duyabiliyorlar. Bu yüzden ihtiyaçlarımızı tespit ederken de izlenebilecek en mantıklı yol istediğimiz kurulumu kendi bilgisayarımız üzerinde yaparak deneme-yanılma ile karar vermektir.

Sunucu seçimi sırasında kullanıcıların karşılarına ilk çıkan tercih konusu genellikle işletim sisteminin seçimidir. WordPress, kendisine PHP ve MySQL veri tabanı altyapısını sunan tüm işletim sistemlerine çalışabiliyor, fakat wordpress.org tarafından yazılımın en iyi performansını Apache web sunucusu kurulu olan Linux sistemlerde gösterdiği vurgulanıyor. Windows sistemlerde çoğu kez Apache yerine kullanılan IIS‘in, arama motorlarının sayfalarımızı indekslemesini kolaylaştıran, yeni kalıcı bağlantı tipi için ihtiyaç duyulan mod_rewrite’ı desteklemediği göz önüne alınırsa, tercihimizi Linux’dan yana kullanmamız artık bir gereklilik halini alıyor. Bu aşamadan sonra karşımıza bizim için en uygun olan sunucuyu araken çıkacak bazı terimleri bilmemiz gerekiyor;

Domain name (alan adı)

Burada hostbul.net‘den yardım alacağım;

Alan adları ip adresi denilen, bilgisayarların birbirini tanımasını sağlayan numara sisteminin daha basitleştirilmiş ve akılda kalması için kelimelerle ifade edilmiş halidir. Örneğin HostBul.net alan adını adres barına yazdığınızda Internet bu alan adını önce ip adresine çevirir, daha sonra sizi bu ip adresine sahip bilgisayara yönlendirir.
…
.com .net .org .com.tr ve bunun gibi yüzlerce alan adı uzantısı mevcuttur.

Unutulmaması gereken bir nokta; alan adı ve sunucu tanımları birbirinden tamamen farklı şeylerdir ve bir alan adı almak size web üzerinde site yayınlayabilmeniz için bir alan sağlamaz. Sitenizi yayınlamak istiyorsanız ayrıca bir sunucu kiralamanız / almanız gerekecektir.

Web hosting (web sunucusu)

Blogumuzu birilerinin gelip ziyaret etmesini istiyorsak onu web sunucusu üzerine koymamız gerekiyor. İnternet sayfaları, sürekli internet erişimine sahip, yangın, hırsızlık gibi risklere ve yedek güç kaynakları ile kesintilere karşı korunan merkezlerdeki bilgisayarlar üzerinde bulunurlar. Bu bilgisayarları web sitesi sahiplerine belirli ücretler karşılığında kiralayan firmalara “web host”, yapılan işe de “web hosting” adı verilmektedir.

Co-Location ve Dedicated (tekil) sunucular

Sunucu merkezinde bulunan bir bilgisarın tek bir kullanıcıya hizmet ettiği sunucu çeşitleridir. Co-Location da bilgisayar size aittir ve kendi sunucunuzun donanım / yazılım sorunlarından da siz sorumlusunuzdur. Dedicated de ise sunucu şirketine ait ve size özel kullanıma açılmış bir bilgisayarı kullanırsınız ve donanım / yazılım desteğini de sunucu sağlar.

Shared (paylaşımlı) sunucular

Bu tip sunucu çeşidinde sunucu merkezindeki bir bilgisayarı bir çok kullanıcı (kimi durumda 100’den fazla) birlikte kullanır ve sunucu bilgisayar yüzlerce siteyi barıdırır. Tahmin edersiniz ki bu tip sunucuların Co-Location ve Dedicated alternatiflere oranla hem fiyatları hem de performansları çok daha düşüktür.

Virtual Private Server ya da Virtual Dedicated (sanal tekil) sunucular

Bu da aslında paylaşımlı bir sunucu tipidir. Diğer paylaşımlı sunuculardan farkı burada sunucu bilgisayar, özel yazılımlar ile bölünerek, çok daha az sayıda kişinin kullanımına açılır ve kullanıclara tekil sunucuculardaki yetkiler (root erişim) verilir.

Bandwidth (bant genişliği)

Aylık veri transfer limitinizi ifade eder. Her internet sitesi html / php / asp gibi diller ile oluşturulmuş bazı dosyalardan meydana gelir ve bu dosyaların görüntülenebilmesi için (bazen doğrudan kendilerinin, bazen dinamik olarak oluşturulan sayfaların) önce okurların bilgisayarlarına indirilmesi gerekir. Okurlar adres satırına bir site adresi girdiklerine tarayıcı sunucudan o sitenin ilgili sayfasını ister ve sunucu ile okurun tarayıcısı arasında bir veri iletişimi olur. Okurun istediği sayfa toplamda 30 kb ise, bu sunucudan 30 kb’ın okuyucuya aktarılması anlamına gelir. Dolayısı ile web sitenizin ne kadar çok ziyaretçisi olursa o kadar çok bant genişliğine ihtiyacınız olacaktır.

Konu ilgili birçok tanıma HostBul.net üzerinden ulaşabilirsiniz.

Bir çok WordPress kullanıcısı paylaşımlı sunucu modellerini tercih etmektedirler. Her ne kadar, sunucu kaynaklarını birçok kullanıcının aynı anda kullanması nedeni ile, performansları dedicated sunuculara oranla daha düşük olsa da, paylaşımlı sunucular bizler gibi giriş seviyesi kullanıcılar için idealdir. Sonuçta blog yazmaya yeni başlayan birisinin yüzlerce gigabyte alana ve çift işlemcili, yine gigabyte’lar ile ifade edilen miktarda RAM’e sahip bir bilgisayar ve sınırsız bant genişliğine ihtiyacı yoktur ve dolayısı ile de gidip kendisine bir tekil sunucu alması kadar da saçma bir hareket olmayacaktır :)

Çoğu durumda paylaşımlı çözümler bizler gibi kullanıcılara yeterli gelecektir. Örneğin; şu an Acemi Blogcu’da bir paylaşımlı sununucu üzerinde bulunmaktadır. Yazının sonraki sayfasında kendi sunucumun özelliklerinden ve benimki gibi (20GB alan, 1000GB bant genişliği, sınırsız alan adı barındırma ve sınırsız MySQL veri tabanı) bir sunucu paketini bir yıllığına 30 YTL’ye nasıl alabileceğinizden bahsedeceğim ;)